استابلایزرها (Stabilizer) یا تثبیتکنندههای ولتاژ، به عنوان دستگاههایی کاربردی در صنعت برق مورد استفاده قرار میگیرند. هدف اصلی استفاده از استابلایزرها، حفظ پایداری و تنظیم ولتاژ و فرکانس برق است. از این دستگاه به عنوان محافظ از تجهیزات برقی در برابر نوسانات (افت و افزایش ولتاژ) استفاده میشود.
از مزایای آن میتوان به: افزایش طول عمر و بازدهی دستگاه، محافظت از دستگاههای برقی در برابر اتصالات کوتاه، کاهش هزینه مصرف برق، محافظت در برابر رعد و برق و نوسانات لحظهای و spike ها.
با توجه به اهمیت این دستگاهها، در این مقاله به معرفی انواع استابلایزر برق و کاربرد هریک، میپردازیم. اگر دنبال اطلاعات پایهای بیشتری هستید روی مقاله استابلایزر چیست کلیک کنید.
اساس کار استابلایزرها، نگه داشتن ولتاژ برق، در ۲۲۰ ولت است. |
---|
انواع استابلایزر برق
انواع استابلایزر برق با توجه به کاربرد، بازهی ولتاژِ ورودی و تکنولوژیِ ساخت، به چند دسته تقسیم میشود که هر کدام از آنها را در ادامه معرفی خواهیم کرد.
1. انواع استابلایزرها از نظر بازه ولتاژ ورودی
تقسیمبندی استابلایزرها بر اساس ولتاژ، به دو دستهی زیر تقسیم میشوند.
استابلایزر تک فاز:
این نوع استابلایزرها برای استفاده در وسایل خانگی و اداری با برق تکفاز، مناسب هستند. مانند کولر، یخچال، تلویزیون و سایر وسایل مشابه. استابلایزرهای تکفاز میتوانند از انواع مختلفی از جمله رلهای سروو موتوری و استاتیکی باشند.
استابلایزر سه فاز:
استابلایزرهای سه فاز برای برق صنعتی و استفاده در بخشهای پزشکی و تجهیزات بیمارستانی که به ولتاژ برق بالا و پایدار نیاز دارند، استفاده میشوند. به عنوان مثال: اسکنر CT و MRI. به دلیل نیاز به ترانس قدرتمند استابلایزرهای سه فاز تنها در دو نوع سروو موتوری و استاتیکی موجود هستند. استابلایزرهای سه فاز، خود نیز در دو نوع زیر تولید میشوند:
- با بار یکنواخت:
استابلایزر سه فاز با بار یکنواخت، برای ماشینها و دستگاههای که برق صنعتی نیاز دارند، دارای سه اتوترانسفورمر بوده که اتصال آنها به هم توسط چرخدنده و شفت است. این اتوترانسفورمرها وظیفه تنظیم ولتاژ ورودی را بر عهده داشته و ولتاژ برق در این استابلایزر به صورت متعادل و یکنواخت است. - با بار غیریکنواخت:
استابلایزر سه فاز با بار غیریکنواخت شامل سه سروو موتور مجزا است که هر کدام در یک فاز قرار دارند. ولتاژ هر فاز در این استابلایزرها متفاوت است، اما به یکدیگر نزدیک هستند. استفاده از استابلایزر سه فاز غیریکنواخت برای دستگاههایی که نیاز به بار غیریکنواخت دارند مناسب است.
2. انواع استابلایزرها از نظر کاربرد
به طور کلی انواع استابلایزر برق به دو صورت زیر کاربرد دارند.
استابلایزر برق مسکونی یا خانگی:
استابلایزرهای مسکونی را میتوان در سه دسته جداگانه زیر قرار داد:
– استابلایزرهای خانگی 5 کیلوواتی
- توان خروجی: تا 20 آمپر
- کاربردها: مناسب برای کولر آبی، یخچال فریزر، لباسشویی و تلویزیون.
– استابلایزرهای خانگی 8 کیلو واتی
- توان خروجی: تا 32 آمپر
- کاربردها: قابل استفاده برای انواع کولرها (گازی و آبی)، لباسشویی، یخچال فریزر و تلویزیون.
– استابلایزر خانگی 10 کیلوواتی
- توان خروجی: تا 40 آمپر
- ویژگیها: دارای دو هسته مسی برای اطمینان بیشتر.
- کاربردها: استفاده در هر فضایی به خصوص در فضاهایی که بیشتر از دو کولر گازی در آن نصب شده است.
استابلایزر برق صنعتی:
استابلایزرهای صنعتی، عموماً برای تثبیتِ ولتاژ و فرکانس برق ورودی به یک سیستم صنعتی استفاده میشوند. این دستگاهها با استفاده از بردهای میکروپروسسوری و ترانسهای قدرتمند، ولتاژ ورودی را تحلیل کرده و در صورت نیاز، با استفاده از ترانسها و مدارهای الکترونیکیِ مناسب، ولتاژ و خروجی را تنظیم میکنند. استابلایزرهای صنعتی، بسته به نیاز و سیستم مورد استفاده، انواع و قدرتهای مختلفی دارند.
– استابلایزر صنعتی استوانهای
استابلایزر صنعتی استوانهای با توان 50 کیلووات (kW) و بالاتر نیز ساخته میشود. این نوع استابلایزرها به دلیل نیاز به مقاومت در برابر جریانهای بسیار بالا، ساختاری ستونی (استوانهای) دارند. قادرند تا جریانهای برقی حداکثر 500 آمپر را تولید کنند.
– استابلایزر صنعتی سروو استوانهای
استابلایزرهای صنعتی سرووموتوری، قیمتِ کمتری نسبت به استابلایزرهای صنعتی استوانهای دارند. این استابلایزرها با استفاده از سروو موتورها عملکرد خود را تنظیم میکنند و این باعث کاهش هزینه تولید آنها میشود. همچنین، استابلایزرهای سروو موتوری قادرند تا جریان حداکثری حدود 75 آمپر را تولید کنند.
3. انواع استابلایزرها از نظر تکنولوژی
استابلایزرها از نظر تکنولوژی ساخت، خود شامل 4 نوع زیر است.
تصبیتکننده رلهای یا پلهای
استابلایزر برق رلهای شامل ترانسی است که به آن چند رله متصل است. این رلهها، سرهای خروجی سیمپیچها را به صورتی تنظیم میکنند که با ولتاژ برق موجود در خانه هماهنگ و تطابق داشته باشند. استابلایزرهای رلهای، ولتاژ برق را به صورت پلهای تنظیم و اصلاح میکنند. به این معنی که ولتاژ خروجی را بهصورت گامبهگام تغییر میدهند تا با نوسانات برق سازگاری داشته باشد.
این استابلایزرها برای وسایلی که دائماً به برق متصل هستند چه در خانه و چه درشرکتها (مثل: لامپها، یخچال، کامپیوتر، چاپگر و غیره) مورد استفاده قرار میگیرند.
چه در خانه و چه در شرکتها، اگر با نوسانات لحظهای برق موجه میشوید، بهتر است از این دستگاهِ تثبیتکننده استفاده کنید.
استابلایزر پلهای، توانایی تشخیص ولتاژ برق تا 20 ولت را دارد و در صورتی که ولتاژ زیر 200 یا بالای 240 برسد، دستگاه فعال میشود.
استابلایزر سروو موتور
استابلایزر سروو موتور، بدون رله و با ترانس حلقوی و مدور عمل میکند. بازوی هوشمند بر روی ترانس قرار دارد و تغییرات ولتاژ برق را کنترل میکند. این استابلایزر دقیقتر از نوع رلهای است و در بازه کمتر از 3 ولت، نوسان را کنترل خواهد کرد. استفاده از آن در محلهایی با ولتاژِ نامناسب، پیشنهاد میشود. دامنه کاربرد استابلایزر سروو موتور شامل صنایع، تجهیزات پزشکی، مخابرات و ارتباطات، مراکز داده، و کاربری مسکونی و اداری است.
استابلایزر استاتیکی
استابلایزر استاتیک، با وجود کانورتور الکترونیکی و میکروپروسسور، ولتاژ برق را به اندازهی مورد نیاز تغییر داده و توسط ترانس به تجهیزات منتقل میشود. این نوع استابلایزر سریعتر و دقیقتر از دو مورد قبلی عمل کرده و توانایی تنظیم ولتاژ برق را دارد.
استابلایزر استاتیک، تکنولوژی جدید بدون قطعههای متحرک با عمر مفید بالا و استهلاک کم. مناسب برای محافظت از تجهیزات پزشکی، لوازم برقی خانگی، صنعت چاپ و بستهبندی، برش صنعتی، CNC، ایمنی، روشنایی، ادارات، مخابرات، آسانسورها و پمپهای آب و غیره.
تثبیتکننده سوئیچینگ
استابلایزر برق سوئیچینگ دارای ترانس بوده و دقیقترین و بروزترین نوع استابلایزر است. با سوئیچینگ و کلیدهای هوشمند، ولتاژ خروجی را به صورت متوسطِ برق شهری (220 ولت) تثبیت میکند. استابلایزر سوئیچینگ با سایر ترانسها و استابلایزرها متفاوت است و تثبیت ولتاژ را به صورت الکترونیکی و هوشمند، بدون استفاده از رله یا سرووموتور انجام میدهد. این نوع استابلایزر دارای دقت و سرعت بیشتری در تشخیص و رفع نوسانات لحظهای است.
استابلایزر سوئیچینگ به صورت تک فاز و سه فاز تولید میشود. استابلایزرهای سوئیچینگ تک فاز به عنوان منابع تغذیه دستگاههای حساس مانند تجهیزات پزشکی، لیزرها و ماینرها مورد استفاده قرار میگیرند. استفاده از استابلایزر سوئیچینگ در مصارف عمومی همچون واحدهای مسکونی و اداری نیز امکانپذیر است.
سخن پایانی
با توجه به تنوع و انواع استابلایزر برق صنعتی و خانگی، انتخاب مناسبترین نوع با توجه به نیازها و محیطِ بهکارگیری، بسیار اهمیت دارد. برای راهنمایی در مورد انتخاب استابلایزر مناسبِ خود، با بابا ادیسون تماس بگیرید.