کلید حرارتی

کلید‌های حرارتی در صنعت با نام‌های دیگری همچون کلید حفاظت موتور و یا کلید راه‌انداز موتور شناخته می‌شوند اما در اصطلاح جهانی به MPCB که مخفف Motor Protection Circuit Breaker است معروف می‌­باشند . همانطور که از نامشان می­‌توان متوجه شد ، کلیدهای حفاظت موتور از جمله تجهیزات حفاظتی در صنعت برق هستند که تنها برای حفاظت از موتورهای الکتریکی طراحی و ساخته شده‌اند . از آنجاییکه اکثر الکترو‌موتورها به خصوص الکترو موتورهایی که در مکان‌های تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار می‌­گیرند ، غالباً از ارزش بالایی برخوردارند و در صورت خراب شدن ، می‌­توانند هزینه‌های بسیار هنگفتی را به صاحبانشان تحمیل کنند ، پس به کارگیری و قرار‌دادن دستگاهی که وظیفه‌اش صرفاً محافظت از موتور در برابر انواع خطاهای احتمالی است ، کاملاً بدیهی و لازم می­‌باشد . از این رو کلیدهای حرارتی در مدارهای سه‌فاز کاربرد دارند و محل قرارگیری آنها در مدار قبل از موتورها است ؛ به این دلیل که بتوانند به محض بروز خطا ، آن را تشخیص داده و سریعاً موتور را از مدار خارج کنند و از رسیدن آسیب جدی به آن جلوگیری به عمل آورند .

کاربرد کلیدهای حرارتی  :

1- محافظت از موتورهای الکتریکی در برابر خطاهای اتصال کوتاه نظیر اتصال فاز به فاز و یا فاز به زمین .

2- محافظت از موتورهای الکتریکی در مقابل وقوع اضافه بار بر روی موتور و جلوگیری از داغ شدن سیم پیچ‌ها .

3- محافظت از موتورهای الکتریکی در صورت عدم تعادل و یا قطع یکی از فازها .

همانطور که گفته شد این تجهیز توانایی تشخیص دو نوع خطا را در شبکه دارد . برای اینکه با خطاهای مرسوم در شبکه بیشتر آشنا شویم باید بگوییم که خطای اتصال کوتاه در بین این سه نوع بیشترین آسیب را می­تواند به موتورهای الکتریکی وارد کند . اتصال کوتاه زمانی اتفاق می افتد که به دلایل مختلفی از جمله وقایع طبیعی مانند زلزله ، طوفان و … ، فازها به یکدیگر ویا به زمین برخورد کنند . در این حالت مقدار جریان بسیار زیادی در کسری از زمان به مصرف کننده وارد می­شود و صدمات جدی به آن وارد می­کند. خطای اضافه بار که بر خلاف اتصال کوتاه با افزایش تدریجی و با مرور زمان جریان در موتورها پدیدار می­شود ، می­تواند به دلیل قفل شدن روتور، طولانی شدن زمان راه اندازی ، قطع یکی از فازها در حین کار و… رخ بدهد و اگر به موقع شناسایی نگردد ، در اثر حرارت بسیار زیادی که در موتور ایجاد می­کند ، موجب از بین رفتن سیم پیچ ها می­شود .

ویژگی های کلیدهای حرارتی :

1- قطع مدار به صورت مستقیم هنگام تشخیص خطا و عدم نیاز به دریافت فرمان از سمت مدار.

2- دارای دو عدد شستی بر روی خود جهت قطع و وصل موتور به صورت دستی .

3- وجود پیچ تنظیم جریان در بازه‌ای محدود بر روی کلید برای مشخص کردن جریان اضافه بار از سمت اپراتور .

4- وجود یک هسته مغناطیسی در درون کلید جهت تشخیص خطای اتصال کوتاه .

5- وجود یک رله بیمتال جهت تشخیص خطای اضافه بار در موتور .

6- برخورداری از یک المان حرارتی در کنار رله برای جوگیری از وصل سریع موتور داغ شده پس از وقوع اضافه بار .