سوکت صنعتی

برای اتصال تجهیزات و ماشین آلات برقی به برق که دارای جریان مصرفی بالایی هستند از سوکت‌های صنعتی یا کانکتورهای صنعتی استفاده می‌شود . این سوکت‌ها در واقع به مانند پریز و دو شاخه عمل کرده و به همان شکل نیز به هم وصل می‌شوند .

عمده تفاوت این سوکت‌ها با پریزها و دوشاخه‌های معمولی برقی ، سطح ولتاژ و جریان و عایق بندی و تعداد فازهای متصل به آنهاست . چرا که در کاربری‌های صنعتی و تجهیزات و ماشین آلاتی که در سطح جریان و ولتاژ بالاتری نسبت به ولتاژ و جریان توزیع و اصطلاحا خانگی قرار دارند ، نیاز به اتصالات مطمئن و ایمنی هست که علاوه بر تامین ایمنی برای افراد و دستگاه‌ها ، ولتاژ و جریان مناسب آنها را پشتیبانی کند که از این حیث نیاز به استفاده از آنها انکار ناپذیر است . سوکت‌ها بر روی کابل‌ها بسته شده و آنها را به منبع تغذیه وصل می‌کنند . این منبع تغذیه می‌تواند تکفاز یا سه فاز باشد .

این سوکت‌ها با توجه به کاربرد و نیاز و تعداد فازهای ورودی به دستگاه دارای انواع مختلف تکفاز و سه فاز هستند . سوکت‌های صنعتی تک فاز دارای سه شاخه بوده که از دو شاخه آن برای اتصال فاز و نول و از شاخه سوم نیز برای اتصال زمین (ارت) استفاده می‌شود . از سوکت‌های سه شاخه برای حالت دو فاز و یک ارت نیز برای دستگاه‌های دوفاز مانند انواع دستگاه‌های جوش دوفاز و … استفاده می‌شود .

نوع سه فاز این سوکت‌ها دارای 4 یا 5 شاخه هستند . از سوکت‌های چهارشاخه برای اتصال سه فاز و یک ارت استفاده می‌شود . چرا که در سیستم سه فاز عموما نیازی به جریان برگشتی یا هادی نول نیست . اما در برخی موارد لازم است برای اتصال هر یک از هادی‌های  ارت و نول یک اتصال جداگانه در نظر گرفته شود که از این رو سوکت‌های 5 شاخه برای اتصال سه فاز و یک ارت و یک نول ساخته می‌شود .

کانکتورهای صنعتی معمولا دارای یک جفت نری و مادگی هستند که با اتصال بین نری و مادگی ارتباط الکتریکی بین دستگاه با منبع تغدیه برقرار می‌گردد . در واقع مادگی که مستقیما به منبع تغذیه وصل است ، با ارتباط با نری که به کابل خروجی از دستگاه وصل است دستگاه را به برق متصل می‌کند (مانند پریز و دوشاخه) .

سوکت‌های صنعتی دارای نوع ثابت و سیار هستند . این دو نوع برای مادگی این سوکت‌ها تعریف می‌شود. نوع سیار قابلیت نصب و ثابت شدن بر روی دیوار یا سطح خاصی را نداشته و به راحتی می‌توان آن را حمل کرده و در جای مورد نیاز و نزدیکی یا فاصله مناسبی از دستگاه قرار داد . اما نوع ثابت آن که دارای نوع دیواری و تابلویی هست، بر روی دیوار یا بدنه تابلو وصل شده و قابلیت جابجایی ندارد .

این سوکت‌ها با توجه به جریان و ولتاژ قابل تحمل و مورد نیاز دستگاه در رنج جریان و ولتاژهای متنوعی تولید می‌شوند و به همین دلیل دارای اندازه‌های مختلف و متناسب با ولتاژ و جریان مناسب خودشان هستند . گستره جریان سوکت‌های صنعتی طبق استاندارد IEC در رنج 16 ، 32 ، 63 و 125 آمپر است و معمولا در دو سطح ولتاژ 230 ولت تکفاز و 380 ولت سه فاز تولید می‌شوند . عایق این سوکت‌ها از جنس پلی آمید تقویت شده و مقاوم در برابر حرارت‌های بالا و ضرابت مکانیکی محکم می‌باشد و دارای درجه حفاظتی مختلفی در مقابل نفوذ ذرات و گرد و غبار و آب هستند که بر اساس شرکت سازنده و درجه کیفیت آن معمولا با درجه‌های حفاظتی IP55، IP44 و IP67 وجود دارند .

سوکت‌های صنعتی دارای انواع دیگری از قبیل سوکت‌های شبکه و سوکت‌های نظامی نیز هستند . سوکت‌های شبکه که یکی از معروف ترین آنها سوکت RJ45 است که به پریز مخصوص شبکه کامپیوتر معروف است و برای برقراری اتصالات در شبکه‌های کامپیوتری مورد استفاده قرار می‌گیرد . سوکت‌های نظامی نیز کاربرد نظامی داشته و در تجهیزات نظامی که دائم در معرض تنش‌ها و ضربات محکم و یا انفجار قرار دارند استفاده می‌شوند .