بهطورکلی کلید وسیلهای است که با تغییر حالتی که در آن ایجاد میشود باعث قطع و یا وصل و همچنین تغییر وضعیت مدار الکتریکی میشود. کلیدهای ساده یا همان کلیدهای دستی، کلیدهایی هستند که نیروی مکانیکی موردنیاز برای تغییر حالت را از طریق دست انسان دریافت میکنند و توسط نیروی دست قطع و وصل میشوند.
تعریف کلیدهای صنعتی:
بهطورکلی کلیدهای صنعتی با توجه به اینکه در چه مکانی و برای چه میزان قدرتی مورداستفاده قرار میگیرند به شکلهای مختلفی ساخته میشوند. بهعنوانمثال هنگامیکه در خارج ساختمان استفاده میشود باید به عواملی مانند رطوبت، خشکی و گرمی هوا توجه داشت و درجایی که امکان ضربه وجود دارد باید بهگونهای طراحی و ساخته شود که در برابر این عوامل مقاومت لازم را داشته باشد و همچنین ازنظر جریان عبوری نیز با آمپراژهای مختلف ساخته میشود.
عمل تغییر حالت در کلیدهای صنعتی با نیروی مکانیکی ایجاد میشود و بر اساس اینکه این نیروی مکانیکی مستقیماً به کلید وارد میشود یا توسط انرژی دیگری مثل الکتریسیته به آن اعمال میشود متفاوت است. سیستم کلیدهای صنعتی متفاوت است و در دستههای مختلفی ساخته میشوند که بهطورکلی به سه دستهٔ کلیدهای ساده یا دستی، کلیدهای مرکب و کلید حفاظتی تقسیم میشوند.
انواع کلیدهای صنعتی:
کلیدهای ساده:
کلیدهای ساده یا همان کلیدهای دستی، کلیدهایی هستند که نیروی مکانیکی موردنیاز برای تغییر حالت را از طریق دست انسان دریافت میکنند و توسط نیروی دست قطع و وصل میشوند. این مدل از کلیدها مشکلات زیادی دارند مانند: خرابی شاسی، سرعتپایین در قطع و وصل مدار که نتیجهٔ آن نیاز مستمر به تعمیر و نگهداری است، اتصال دائمی مصرفکننده به برق و نیاز به انرژی زیاد برای قطع و وصل کردن دارند.
کلیدهای دستی لحظهای:
کلیدهای دستی لحظهای معمولاً تا زمانی که نیروی دست بر روی کلید قرار دارد ثابت میماند و برق جریان دارد و مدار وصل است و هنگام برداشتن دست از روی کلید، به حالت اول خود برمیگردد و مدار قطع میشود بنابراین برای کار کردن کلیدهای لحظهای، نیروی مکانیکی دائمی نیاز است.
انواع کلیدهای دستی لحظهای
کلیدهای دستی لحظهای دو نوع هستند:
- نوع اول در برق ساختمان کاربرد دارند مانند شستیهای زنگ اخبار
- نوع دوم در برق صنعتی کاربرد دارند مانند کلید استارت و استوپ
تعریف کلیدهای دستی دائمی:
کلیدهای دستی دائمی درهرصورتی ثابت باقی میمانند و برای تغییر حالت آنها باید مجدداً کلید زده شود بهعبارتدیگر این مدل از کلیدها برای تغییر حالت همیشه به نیروی لحظهای نیاز دارند.
انواع کلیدهای دستی دائمی
- گروه اول در برق ساختمان کاربرد دارد بهعنوانمثال: کلیدهای تک پل، دو پل، تبدیل صلیبی, کلیدهای سه فاز ( کلید مینیاتوری )
- گروه دوم در برق صنعتی کاربرد دارد بهعنوانمثال: سلکتور سوئیچ
کلیدهای مرکب:
کلیدهای مرکب یک نسل دیگر از کلیدها هستند که کاربرد صنعتی دارند و با استفاده از نیروی مکانیکی کار میکنند و به جهت تغییر حالت از انواع انرژی مانند برق مغناطیس، حرارت، برودت، نور و … نیز بهره میبرند که از انواع آنها میتوان انواع رله مانند بی متال، کلیدهای اتوماتیک، کنتاکتور، فتوسل، ترانزیستور و انواع دیگر الکترونیکی از این نوع کلیدها اشاره کرد. در ادامه قصد داریم کاربرد تعدادی از این کلیدهای مرکب را بررسی کنیم.
کاربرد کلید کنتاکتور :
مدار قدرت و فرمان، مدارهایی هستند که به کمک آنها میتوان نحوه کار بسیاری از دستگاهها و تجهیزات الکتریکی را برنامهریزی و کنترل کرد. برای طراحی مدارهای فرمان، از وسایل مختلفی استفاده میشود که مهمترین آنها کنتاکتور است. کلید کنتاکتور میتواند برای برنامهریزی و کنترل نحوهٔ کارکرد دستگاهها و تجهیزات الکتریکی برنامهریزیشده و فرمانهای متنوعی را بهصورت اتوماتیک و دستی به آن داده شود. البته مدار قدرت و فرمان اجزای دیگری هم دارد. مانند رله حرارتی یا بی متال، لامپ سیگنال، فیوز، لیمیت سوئیچها، و کلیدهای تابع دور، کلیدهای تابع فشار، کلیدهای شناور، تایمرها، کلیدهای تابع حرارت، چشمهای الکتریکی
کاربرد کلیدهای مغناطیسی محافظ موتور:
برای حفاظت از تجهیزات برقی مانند الکتروموتورها، موتورهای آسنکرون و موتورهای القایی در برابر جریان اضافه از کلیدهای مغناطیسی محافظ موتور استفاده میشود. مدارهای الکتریکی باید بهطوری حفاظت شوند که اگر جریان مصرفکننده به هر علتی از حد مجاز بیشتر شد، قبل از اینکه گرمای ایجادشده در موتور باعث آسیب دیدن آن شود، مدار را قطع کند.
کاربرد بی متال :
برای حفاظت از موتور الکتریکی در مقابل اضافهبار از بیمتال یا رله استفاده میشود. رله به کنتاکتور متصل میشود. عملکرد بی متال به این صورت است که اگر جریانی بیشتر از اندازه تنظیمشده روی بی متال، از آن عبور کند، دستگاه عمل کرده و مسیر جریان را قطع میکند. درواقع رله به سنسور حرارتی مجهز است و درجه حرارت سنسور اندازه تعریفشدهای دارد که معمولاً ۴۰ درجه سانتیگراداست. درزمانی که جریان بار برقرار میشود در صورت افزایش جریان تا بیش از مقدار تعریفشده، رله عمل کرده و جریان را قطع میکند.
کاربرد کلید مینیاتوری :
کلید مینیاتوری از انواع کلید برق است که بهاختصار mcb گفته میشود و در قدیم به فیوز مینایتوری معروف بوده است. البته این اسم ازلحاظ علمی درست نیست به دلیل اینکه فیوز یک بار مصرف است ولی کلید مینیاتوری را میتوان بارها قطع و وصل کرد.
معمولاً کلید مینیاتوری برای جریانهای زیر 100 آمپراست که قابلیت هیچ تنظیمی را ندارد و معمولاً درجاهایی که امکان دارد اضافه جریان اتفاق بیافتد برای حفاظت از خطای اضافه جریان، مورداستفاده قرار میگیرد و باید این مسئله را بدانید که بهطورمعمول کلید مینیاتوری دارای قدرت قطع ۶ تا ۱۰ کیلوآمپر را دارد.
کلام پایانی
یکی از سادهترین راهها در کنترل وسایل برقی استفاده از کلیدهای صنعتی است. بهطورکلی کلید وسیلهای است که با تغییر حالتی که در آن به وجود میآید باعث قطع و یا وصل و همچنین تغییر وضعیت مدار الکتریکی میشود و درمجموع تمامی کلیدها را میتوان بر اساس نوع حفاظت و طبقه عملکردشان دستهبندی کرد و بهآسانی کلید مناسب برای کار خود را انتخاب کنید. البته لازم به ذکر است که کیفیت در این محصولات حرف اول را میزند ما به شما توصیه میکنیم که انواع کلیدهای صنعتی و لوازم برقی باکیفیت را از فروشگاه بابا ادیسون خریداری نمایید به دلیل اینکه بابا ادیسون، فروشگاهی برای یک خرید مطمئن تجهیزات برقی است.
پیشنهاد میکنم به پیج اینستاگرام ما مراجعه فرمایید.